Ακαδημίας Ρουσόπουλου συνέχεια. Μια ακόμη μαρτυρία για το παρελθόν των απεριορίστων επαγγελματικών δικαιωμάτων των πανεπιστημόνων.
Αναδημοσίευση από την θέση: http://www.koutouzis.gr/akadimia.htm
Η «Εμπορική
και Βιομηχανική Ακαδημία»
Ο Πειραιάς υπήρξε, εκτός των άλλων, και κοιτίδα της Τεχνικής και
Επαγγελματικής Εκπαίδευσης.
Το 1894 ιδρύθηκε στον Πειραιά η
«Εμπορική και Βιομηχανική Ακαδημία Ρουσόπουλου», από τον
χημικό Οθωνα Ρουσόπουλο και τον φυσικό Ιωάννη Γεράκη με την οικονομική
ενίσχυση του γνωστού βιομήχανου και δημάρχου Πειραιά Θεόδωρου
Ρετσίνα, σαν «ιδιωτικόν ίδρυμα ανωτέρας τεχνικοεπαγγελματικής
εκπαίδευσης» σύμφωνα με το καταστατικό της, «και με σκοπό την
θεωρητικήν εκπαίδευσιν και πρακτικήν εξάσκησιν των βιομηχάνων
και ιδίως των χημικών βιομηχάνων».
Η Ακαδημία εγκαταστάθηκε σε κεντρικό
σημείο της πόλης, στην οδό Ομήρου, μετέπειτα Μακράς Στοάς, 17
Η «Βιομηχανική και Εμπορική Ακαδημία», ίδρυμα πρωτοποριακό για την εποχή του,
άνοιξε πρώτο το δρόμο προς τις σχολές πρακτικής κατεύθυνσης, χρήσιμες για τη
ζωή και το μέλλον του τόπου.
Στάθηκε για το Ρουσόπουλο έργο ζωής. Στην αρχή της λειτουργίας της η
φοίτηση ήταν τετραετής, με τα δύο πρώτα χρόνια κοινά για όλους τους
σπουδαστές και τα δύο τελευταία, χρόνια ειδικεύσεως στο βιομηχανικό ή εμπορικό
τομέα.
Της Ακαδημίας του Ρουσόπουλου, τη δεκαετία
του 1880, είχαν προηγηθεί οι πρώτες ιδιωτικές τεχνικές σχολές στον
Πειραιά (Σαπουνάκη – Δρακάκη, 1886), με προσανατολισμό της
εκπαίδευσης: από τη θεωρία στην πράξη.
Στα 1870-1880
δημιουργήθηκαν στον Πειραιά ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΧΟΛΕΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΕΡΓΑΤΩΝ από
μη κερδοσκοπικούς Συλλόγους, από το Δήμο και από τους ίδιους
τους ιδιοκτήτες βιομηχανικών εργοστασίων.
Το 1878 το ΟΡΦΑΝΟΤΡΟΦΕΙΟ
ΕΛΕΝΗΣ ΝΙΚΗΤΑ ΖΑΝΝΗ αρχίζει να εκπαιδεύει
στον Πειραιά μαθητές 10-20 ετών σε εργαστήρια ξυλουργείου,
σιδηρουργείου, ραφείου, υποδηματοποιείου. Αναφέρεται
δειγματικά σαν ένα από τα πολλά ορφανοτροφεία που προσέφεραν
τεχνική εκπαίδευση στα ορφανά παιδιά.
Το ίδιο χρόνο που ιδρύθηκε η Ακαδημία Ρουσοπουλου,
1894 ιδρύθηκαν:
=== Από τον «ΠΕΙΡΑΪΚΟ
ΣΥΝΔΕΣΜΟ» ιδρύθηκε μηχανουργική σχολή και νυκτερινό
σχολείο, στη 12ετή διάρκεια του οποίου (1895-1907) φοίτησαν 7.987
μαθητές.
=== Η Εσπερινή Σχολή τετραετούς
φοίτησης υπό την προστασία του Μηχανουργικού Συλλόγου
«ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ».
Η Ακαδημία Ρουσόπουλου η οποία
θεωρείται η μακροβιότερη και
σημαντικότερη ιδιωτική σχολή επαγγελματικής εκπαίδευσης στην
Αττική, μεταφέρθηκε το 1896 στην Αθήνα, στην πλατεία
Κάνιγγος, και λειτούργησε κατ’ αρχήν με τρεις σχολές: Την
σχολή Χημικών Βιομηχάνων με τμήματα Ζυμοτεχνών, Ελαιουργών και Ζωοτεχνών, την
Εμπορική Σχολή και την Γεωργική Σχολή.
Στο χώρο αυτό, μετά τη
δημοσίευση του νόμου 2191/18-6-1920 με τον οποίο ιδρύθηκε, εγκαταστάθηκε
η «Ανωτάτη Σχολή Εμπορικών Επιστημών», η οποία υπαγόταν στο Υπουργείο
Εθνικής Οικονομίας.
Το 1905 ο διευθυντής της Ακαδημίας
Οθων Ρουσόπουλος επιτυγχάνει την αναγνώριση της Σχολής από
την Ιταλική Κυβέρνηση ως ισότιμης με τα τεχνικά Σχολεία
της Ιταλίας. Μετά την αναγνώριση αυτή, η Σχολή επιδιώκει και επιτυγχάνει την
αναγνώριση της από την Ελληνική Κυβέρνηση, ως
Σχολής ανώτερης τεχνικής εκπαίδευσης , δηλαδή
ως ισότιμης με το Σχολείο των Βιομηχάνων Τεχνών
του Πολυτεχνείου.
Το γεγονός αυτό προκάλεσε
οξύτατες αντιδράσεις των φοιτητών και των καθηγητών του
Πολυτεχνείου και της Φυσικομαθηματικής Σχολής του
Πανεπιστημίου, οι οποίες είχαν σαν αποτέλεσμα την
ανάκληση της απόφασης για την ισοτιμία των δύο Σχολών, και τη δρομολόγηση
της ανωτατοποίησης του Πολυτεχνείου.
Το 1912 ο διευθυντής
του Πολυτεχνείου Α. Γκίνης αναφερόμενος στην Ακαδημία Ρουσόπουλου,
στην εσπερινή σχολή του Πειραιά «Προμηθέας»
και τη «Σχολή Πειραϊκού Συνδέσμου», τονίζει ότι οι
σχολές αυτές δεν ελέγχονται από το Κράτος, όσον αφορά
το πρόγραμμα σπουδών και την αξιολόγηση των διδασκόντων, και καταλήγει στη
διαπίστωση ότι είναι αδιαβάθμητες.
Στο κτίριο αυτό, της
Κάνιγγος, μετά τη αναγέννησή του, τέλος του 1908, στεγάστηκε και ο
Σύνδεσμος Ελλήνων Βιομηχάνων και Βιοτεχνών ο οποίος είχε ιδρυθεί πριν ένα
χρόνο και είχε περιπέσει σε νάρκη.
Οι πάντες είχαν αναγνωρίσει την
ανάγκη ύπαρξής του, πρώτος δε ο διευθυντής της βιομηχανικής και
εμπορικής Ακαδημίας Οθων Ρουσόπουλος δήλωσε ότι «θα συμπράξη αόκνως
προς επίτευξιν του σκοπού, εφιλοξένησε δε κατόπιν τον Σύνδεσμον και τα γραφεία
των συνεδρίων εις το επί της πλατείας Κάνιγγος μέγαρον της Ακαδημίας».
Από το 1894 μέχρι το 1920 όπου
αποφοιτούν οι πρώτοι χημικοί μετά την ίδρυση του Χημικού Τμήματος του
Πανεπιστημίου Αθηνών, το καλοκαίρι του 1918, τις ανάγκες σε χημικούς, ειδικά
στις Βιομηχανίες, εξυπηρετούσε η ιδιωτική σχολή «Εμπορική και Βιομηχανική
Ακαδημία» του χημικού Όθωνα Ρουσόπουλου. Επίσης και οι λίγοι σπουδασμένοι στο
εξωτερικό χημικοί και χημικοί μηχανικοί εξασκούσαν το επάγγελμα.
Στις 4 Αυγούστου 1924 συνεκλήθη Γεν.
Συνέλευση στο Αμφιθέατρο του Χημείου - Σόλωνος 104 -, αποτελούμενη από χημικούς
του Π. Αθηνών, Χημικούς Μηχανικούς του Ε.Μ.Π. και χημικούς της Ακαδημίας
Ρουσόπουλου (σύνολο 53) και υπογράφτηκε από όλους η πράξη ίδρυσης του σωματείου
« Ένωσις Ελλήνων Χημικών», που εγκαταστάθηκε στην οδό Κάνιγγος 10
Ο Οθων Ρουσόπουλος
Ο Έλληνας χημικός Όθων
Ρουσόπουλος (1856 - 28 Μαΐου 1922). Γεννήθηκε στο Βογατσικό
Καστοριάς. Ήταν γιος του καθηγητή της αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Αθανασίου Ρουσόπουλου. Σπούδασε φυσικομαθηματικά στο Πανεπιστήμιο
Αθηνών και κατόπιν στην Γερμανία χημικός. Αφού αποφοίτησε χρημάτισε
αρχικά υφηγητής των Στρατιωτικών Σχολών Ευελπίδων και Δοκίμων που τότε
ήταν μαζί και λειτουργούσαν στον Πειραιά στο μέγαρο Φεράλδη. Παραιτήθηκε
και ίδρυσε το 1894 την Βιομηχανική και Εμπορική Ακαδημία.
Ίδρυσε πρότυπα βιομηχανικών εργοστασίων. Πρόσφερε
επίσης πολύτιμες υπηρεσίες στην εύρεση και τελειοποίηση του τρόπου καθαρισμού
και συντήρησης των αρχαιολογικών ευρημάτων της Αρχαιολογικής Εταιρείας και του
Αρχαιολογικού Μουσείου.
Στις 5 Μαϊου του 1901, ο Όθων Ρουσόπουλος ανακοίνωσε πανηγυρικά ότι
ο καθαρισμός των χάλκινων ευρημάτων που προέρχονταν από τη θαλάσσια περιοχή των
Αντικυθήρων (Μηχανισμός Αντικυθήρων κλπ)
έχει σχεδόν ολοκληρωθεί. Ο ίδιος δήλωσε ότι τα ευρήματα στην αρχή τα έβαλαν
μέσα σε αποσταγμένο νερό για να απομακρυνθεί το αλάτι και στη συνέχεια
προχώρησαν στη «δι’ υδρογόνου εν τω γεννάσθαι αναγωγή...».
Ο Οθων Ρουσόπουλος εξέδιδε το
«Δελτίον της Βιομηχανικής και Εμπορικής Ακαδημίας», σημαντικό έντυπο για την
εποχή εκείνη αλλά και πηγή πληροφοριών σήμερα.
Εκτός των άλλων εργάστηκε στο Υπουργείο της
Εθνικής Οικονομίας ως Γενικός Γραμματέας και εξελέγη Βουλευτής Φλωρίνης στην
Εθνική Αντιπροσωπεία.
Το 1910, όταν επρόκειτο να πολιτευθεί
στην Αττικοβοιωτία με το Κόμμα των Φιλελευθέρων, δέχτηκε σφοδρό πόλεμο
λάσπης, όπως μαρτυρεί το πιο κάτω έγγραφο (20-10-1910) προς τον πρόεδρο των
Φιλελευθέρων (Ελ. Βενιζέλο) ότι τάχα "διέφθειρε και
ήρπασε" τη σύζυγο παιδικού του φίλου, ενώ στην ουσία
επρόκειτο μάλλον για σχέση που προήλθε μετά από διαζύγιο κάποιας κυρίας.
Στην Ακαδημία Ρουσόπουλου φοίτησαν πολλοί
διακεκριμένοι επιστήμονες μεταξύ των οποίων και ο Κύπριος
νομικός Σάββας Θεοδούλου Χρίστης.
ΑΛΛΕΣ ΠΑΛΙΕΣ ΣΧΟΛΕΣ ΠΕΙΡΑΙΑ
Πολλές ήταν οι
τεχνικές σχολές στον Πειραιά που αποτέλεσαν πλούσιο φυτώριο στελεχών για
την τεχνική εκπαίδευση και τη Ναυτιλία. Μερικές
εδώ που θα συμπληρώνονται όσο υπάρχουν πληροφορίες.
Το 1900
ιδρύθηκε η Σχολή Μηχανικών ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ,
και το 1932 ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ.
Αλλες ήσαν; ΑΝΑΞΑΓΟΡΑΣ , ΠΡΩΤΕΥΣ, ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ,
ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ του Ιάκωβου Μαρκοζάνη στην
Καραϊσκου και Βασ.Γεωργίου.
ΒΑΣΙΛΗΣ Π. ΚΟΥΤΟΥΖΗΣ
8-12-10